Het voordeel daarvan is dat negatieve gevoelens ook niet bestaan!
Heb jij ook wel positieve of negatieve gevoelens?
Als iemand je vraagt hoe je je voelt, zijn er twee uiterste antwoorden: goed of slecht, lekker of shit… waarbij de gekozen woorden kunnen afwijken. Waar het op neer komt, is dat één van de uitersten als prettig, positief wordt beleefd terwijl het andere uiterste een vervelend negatief gevoel weergeeft. Laten we die uitersten eens onder de loep nemen.
De meeste mensen willen wel positieve gevoelens maar liever geen negatieve
Alle gevoelens die ontspanning met zich meebrengen, noemen we doorgaans positief. Denk aan geluk, zekerheid, tevredenheid, plezier, dankbaarheid, waardevol, veilig etc. Dan hebben we een ruim gevoel van binnen.
Alle gevoelens die een innerlijk spanningsveld met zich meebrengen, noemen we doorgaans negatief. Dan ervaren we krapte van binnen. Denk aan ongemak, onzekerheid, onrust, ontevredenheid, ongelukkig etc.
De meeste mensen willen wel positieve gevoelens en geen negatieve gevoelens. Dat is alleen al af te lezen aan de labels die we aan negatieve gevoelens hebben gegeven. Vaak beginnen deze met on-, dus de afwezigheid van dat wat we graag willen. Hoe is dat voor jou? Liggen negatieve gevoelens voor jou in het ‘goed-‘ of in het ‘fout-bakje’? En positieve gevoelens?
Positieve gevoelens bestaan bij de gratie van negatieve gevoelens
Stel je nu eens voor dat er alleen maar positieve gevoelens zouden zijn, dus je ervaart altijd geluk, tevredenheid, plezier, dankbaarheid en ontspanning. Allereerst, zou je het nog als zodanig ervaren? En hoe zou dat zijn voor je?
Je zou het niet meer kunnen ervaren. Dat wat er altijd is, ervaren we niet meer, laat staan waarderen. Bovendien zou je leven er saai, gezapig uitzien, ook wel levenloos of doods.
Stel je nu eens voor dat er alleen maar negatieve gevoelens zouden zijn, dus je ervaart altijd ongemak, onzekerheid, ontevredenheid, angst, frustratie.
Zou je dit dan nog als zodanig ervaren? Ook hier geldt dat de spanning weliswaar gewoon wordt, maar hij is er wel altijd en ook daar wordt je levenloos, gevoelloos van. Numb, zeggen de Engelsen.
Dus de ene kant bestaat bij de gratie van de andere kant. Alleen doordat er een verschil zichtbaar is, kunnen we dingen ervaren en zien. Het zijn twee kanten van dezelfde medaille. Dus positiviteit bestaat bij de gratie van negativiteit, zekerheid bestaat bij de gratie van onzekerheid. Alleen doordat je ook onzekerheid kent, kun je ook zekerheid herkennen. Emoties zijn dynamisch, ze zijn niet zwart-wit zoals onze gedachtes zijn. Ze verlopen van meer naar minder. Het is een vergelijking met eerdere ervaringen. Dus wat is daar negatief aan?
Elk gevoel heeft een signaalfunctie
Door het label negatief we erop te plakken, kunnen we ons niet meer openstellen voor het gevoel. We voelen het gevoel gewoonweg niet meer, waardoor je het label ook niet kunt herdefiniëren. Daardoor sta je jezelf geen geen nieuwe ervaring toe en mist het waardevolle signaal, dat elke emotie heeft. De waarde van onzekerheid bijvoorbeeld is dat we alert worden, oplettend, helder, scherp, gefocust. Als de onzekerheid maar niet te groot wordt. Daar ligt onze invloed. Niet op de onzekerheid zelf, maar op hoe we ermee omgaan. De eerste stap is jezelf toestaan onzeker te mogen voelen. Mag jij je onzeker of negatief voelen? Dan kun je onzekerheid anders gaan labelen naar bijvoorbeeld nieuw, avontuur, uitdaging.
Het is dan ook niet het gevoel zelf dat negatief is, maar het label ‘negatief’ maakt dat we het als negatief gaan ervaren. Niet de onzekerheid zelf is vervelend, niet het negatieve zelf, dat zijn slechts uitersten van het speelveld. Er zullen altijd zekere en onzekere situaties blijven bestaan, dat heeft te maken met of je iets eerder hebt ervaren, meegemaakt of niet. De manier waarop je je ertoe verhoudt, kan het wel vervelend maken. Namelijk als je onzeker wordt van onzekere situaties of je wordt negatief van ‘negatieve’ situaties en gevoelens.
Dan keren we de ‘negatieve’ emoties de rug toe omdat we liever de ‘positieve’ willen, waardoor de ‘negatieve’ emoties steeds groter worden, omdat ze je iets willen zeggen.
Gevoelens hebben een signaalfunctie. Welk signaal, dat is afhankelijk van de context en het moment en bepaal je in samenspraak met je ratio.